Bommeljé neemt loopje met de feiten

In het artikel Dit onderwijs produceert oprotzesjes en bullshitbanen (27/4) beklaagt Bastiaan Bommeljé zich erover dat de leesprestaties van kinderen ondermaats zijn en jongeren onbelezen. Het beeld van de trends dat Bommeljé schetst, is overdreven en onjuist. Hij stelt dat ‘het de onbetwiste kern van de zaak is dat Nederlandse kinderen thans slechter lezen dan hun ouders’, maar bewijs hiervoor ontbreekt. De leesvaardigheid wordt pas sinds 2000 structureel in kaart gebracht, waardoor een vergelijking van kinderen met ouders niet betrouwbaar te maken valt. Bovendien zijn de leesscores van basis- en middelbare scholieren de laatste twintig jaar nagenoeg stabiel. Dat Nederland daalt op internationale ranglijsten, komt met name omdat andere landen het beter gaan doen.

Bommeljé maakt het nog bonter als hij schrijft dat ‘zowel de ontlezing als de boekenverkoop veel rigoureuzer daalt dan in omringende landen’. Het tegendeel is het geval. De boekenmarkt groeit de laatste jaren weer, met percentages die hoger liggen dan in Duitsland en Vlaanderen. Internationale vergelijkingen wijzen uit dat er meer Nederlanders zijn die boeken lezen en ook dat ze er meer tijd aan besteden. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft overtuigend in kaart gebracht dat er sprake is van ontlezing, en dat deze zich in het bijzonder voordoet onder jongeren. Maar zo zwart als Bommeljé het doet lijken, is het beeld niet.

Gepubliceerd in NRC Handelsblad op 3 mei 2018.