Het gevaar van de filter bubble

"RSS is stervende." "Onbekend maakt onbemind." En ik maar denken dat RSS al hartstikke ingeburgerd was. Ook onder mijn collega's van Stichting Lezen, want zelfs al ben je geen doorgeflipte nieuwsjunk, dan nog wil je toch op de hoogte blijven van alles wat er gebeurt op het gebied van lezen, leesgedrag, leesbevordering, literaire competentie, literatuureducatie etcetera etcetera?

Zelf laat ik vooral de ontwikkelingen rond het digitale lezen mijn RSS-feed binnenstromen. Van e-readers.nl tot de Engelstalige site Publishing Perspective. Ik ben nu ook blogs aan het toevoegen van wetenschappers die actief zijn op voor de Leesmonitor relevante onderzoeksterreinen, zoals On Fiction, over de cognitieve werking van fictie. De Leesmonitor krijgt overigens, als het goed is, binnenkort zelf een RSS-feed. Meteen de ontmaagding voor Stichting Lezen op dit terrein ;)

Het handige van RSS is dat je al die sites niet afzonderlijk hoeft te bezoeken, doordat updates automatisch in je 'inbox' belanden. Helaas zit er geen rem op. Vrijwel dagelijks vind ik wel een onbekende interessante website, en die wordt dan eigenlijk zonder aarzelen toegevoegd. Met als gevolg dat mijn RSS-feed snel volloopt en soms zelfs dreigt te overstromen: informatie-overload! Het managen van de onafgebroken berichtenstroom neemt nogal wat tijd in beslag, wat ten koste gaat van echt lezen en informatie verwerken.

In appland verschijnen er nu ook steeds meer handige toepassingen voor het personaliseren van nieuws. Zo stelt Flipboard een prachtig tijdschrift samen uit je RSS-feed en de links die via je Twitter-netwerk worden gedeeld. Niet eerder was zoveel informatie zo snel, gemakkelijk én op maat gesneden beschikbaar. Maar af en toe bekruipt me ook de angst in een soort 'filter bubble' (naar het gelijknamige boek van Eli Pariser) terecht te komen. Ofwel: dat ik alleen nog rondzweef in het nieuws waar ik zelf voor kies, of dat gedeeld wordt door mensen in mijn veilige internetomgeving.

Daar staat tegenover dat zogenaamd objectieve journalisten ook subjectieve selectiefilters toepassen. En daar hebben wij onschuldige nieuwsconsumenten helemaal geen invloed op. Wat is beter: van hogerhand laten bepalen wat het nieuws is, of daar met je eigen netwerk de grootste hand in hebben? De toekomst zal het leren. Tot die tijd luidt het devies: én-én, doe het allebei. Blijf de krant lezen én installeer toch eindelijk een RSS-feed! Want onbekend maakt inderdaad onbemind. En in dit geval is dat simpelweg onterecht.