maandag 23 januari 2012

Beknopt of doorwrocht?

"Schrijf beknopt en scanbaar", luidt één van de adviezen van Ernst-Jan Pfauth, blogger voor NRC Next. Zijn argument: niemand leest lange artikelen in de browser. Maar is dat idee niet achterhaald door de komst van de iPad?

Achter de computer is scrollen irritant en leidt het af van het lezen. De interactie met de iPad is veel natuurlijker: alsof je door een boek bladert. Achter de computer neem je een zithouding in. Lekker om actief te surfen, maar niet om je te verdiepen in de gedachtegang van een auteur. Met de iPad zit je op de bank of lig je in bed. Dat zijn veel betere condities voor concentratie, onderdompeling en reflectie.

Ik ken genoeg hoog aangeschreven blogs waar ook, of juist, stukken op essaylengte gepubliceerd worden. In de filmwereld bijvoorbeeld: de krantenkolommen bieden nu eenmaal niet dezelfde ruimte voor doorwrochte analyse als het web. Chicago Sun-Times-criticus Roger Ebert zoekt vooral de verdieping - en met succes, getuige de vaak levendige discussies die op zijn posts volgen. Andersom hebben filmwetenschappers in dit vlotte format de kans om sneller te reageren op de actualiteit. Bordwell & Thompson tikken 5.000 woorden voor het internet, in plaats van te moeten beginnen met een nieuw boek van zeg 250 pagina's.

Nee, het weblog behoeft geen regels en richtlijnen - de charme schuilt in de vrijheid en ongebondenheid, om te publiceren wat jij wilt. En dus ook: hoe lang. Al kan een sterke en prikkelende kop natuurlijk nooit kwaad.

4 opmerkingen:

  1. Het schrijven voor het web kent andere regels dan voor het schrijven voor print. En het zal ongetwijfeld zo zijn dat er ook verschil is tussen het schrijven voor een iPad en voor een pcbeeldscherm.

    Je gebruikt al witregels en dat is al winst. Waar het om gaat is dat mensen een vluchtig gedrag hebben. Ze zoeken naar houvast in een tekst, lezen niet van begin tot eind en pikken er uit wat voor hen van belang is. Dat houvast biedt je door een goede titel, tussenkopjes, witregels en korte en krachtige teksten.

    Begin jij niet te zuchten als je een grote lap tekst voor ogen krijgt? Moet ik dat allemaal lezen? Veel lezers zijn dan al lang weer weg, op zoek naar een ander artikel uit de zoekresultaten dat korter is. Je moet echt genmotiveerd zijn wil je zo'n lange tekst lezen.

    Neem een recensie voor een camera bijvoorbeeld. Je wilt weten wat de plus- en min-punten zijn en wat de conclusie is. Dus zorg je als schrijver dat die zaken benoemd en terugvindbaar zijn, zodat mensen niet het hele artikel door hoeven akkeren. Ook als je voor een iPad schijft moet je aan je lezer denken. Hen duidelijkheid en houvast bieden. En je moet zorgen voor eyecandy in de vorm van een verhelderende illustratie of filmpje.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @RedKstar "In der Beschränkung zeigt sich der Meister(in)"

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @ ProBiblio: Natuurlijk moet je niet langer van stof zijn dan nodig is. Maar sommige dingen kun je nu eenmaal niet in 300 woorden persen. Bijvoorbeeld de genoemde diepte-analyse van een film: daar horen veel voorbeelden bij, ter onderbouwing. Of een essay waarin je verwijst naar een heleboel bronnen, omdat die de basis zijn voor je eigen reactie.

    Het is in zulke gevallen wel zaak de lezer bij de hand te nemen, met witregels, tussenkopjes, korte alinea's etcetera. Bij bovenstaande voorbeelden mag een lead of abstract eigenlijk niet ontbreken: dan weet de bezoeker immers meteen of hij verder moet lezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Helemaal met je eens. Denk altijd aan je lay-out. Van het schrijfproces is 10% schrijven en 90% schaven, schrappen en vormgeven.

    BeantwoordenVerwijderen